ភ្នំពេញ ៖ កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី ២២ ចង្អៀតក្រោមប្រធានបទ«ប្រជាជនយើងអនាគតយើងទាំងអស់គ្នា»បាន ប្រារព្ធពិធីបើកជាផ្លូវការនៅព្រឹកថ្ងៃទី ២៥ មេសា ឆ្នាំ ២០១៣ នៅទីក្រុងបាន់ដាសេរី បេហ្កាវ៉ាន នៃព្រះរាជាណាចក្រប្រុយណេដារូសាឡាមដោយបានការអញ្ជើញចូលរួមពី ប្រមុខរដ្ឋ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាល នៃប្រទេសអាស៊ាន ក្រោមកិច្ចដឹកនាំដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់របស់ព្រះករុណា Hasanal Bulkiah ព្រះចៅស៊ុលតង់ នៃព្រះរាជាណាចក្រប្រ៊ុយណេដារូសាឡាម និងជាប្រធានកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី ២២។
យោង តាមទូរទស្សន៍ជាតិកម្ពុជាផ្សាយឲ្យដឹងថា នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលលើកទី ២២ នេះ ថ្នាក់ដឹកនាំទាំងអស់បានធ្វើការពិភាក្សាគ្នាយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់ ដោយបានបញ្ជាក់ពីតួនាទីរបស់ប្រជាជន ក្នុងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងកសាងសហគមន៍អាស៊ាន និងអនាគតរបស់អាស៊ានក្រោយឆ្នាំ ២០១៥ ក្នុងនោះការធ្វើឲ្យសម្រេចបានសហគមន៍អាស៊ាន ការឆ្ពោះទៅមុខដោយថ្នាក់ដឹកនាំបានឯកភាពគ្នា ពង្រឹងការងារបន្ថែមទៀត ដើម្បីធ្វើឲ្យសម្រេចបានសហគមន៍អាស៊ានមួយមានភាពស្អិតរមួតខាង ផ្នែក នយោបាយ ដែលត្រូវបានធ្វើសមាហរណកម្មផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងទទួលខុសត្រូវផ្នែកសង្គមឆ្លើយតបនឹង បញ្ហាប្រឈមបច្ចុប្បន្ន និងអនាគតនៅក្នុងតំបន់ និងអន្តរជាតិ និងកាលានុវត្តភាពប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។
ការ កសាងសហគមន៍នយោបាយ សន្តិសុខអាស៊ាន ថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ានទាំងអស់បាន លើកទឹកចិត្តឲ្យមានការចុះហត្ថលេខាលើពិធីសារ នៃសន្ធិសញ្ញាស្តីពីតំបន់អាស៊ីគ្មានអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ និងឯកសារពាក់ព័ន្ធដោយគ្មានបម្រុងដោយរដ្ឋ នៃអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ។ ជាមួយគ្នានេះមេដឹកនាំទាំងអស់ បានអនុម័តលើអនុសាសន៍របស់រដ្ឋមន្ត្រីអាស៊ាន ស្តីពីបែបបទនៃមជ្ឈមណ្ឌលសកម្មភាពកំចាត់មីន តំបន់អាស៊ាន (ARMAC) និង ជម្រុញឲ្យបង្កើតមជ្ឈមណ្ឌលនោះឲ្យបានក្នុងឆ្នាំ ២០១៣ ។ ទន្ទឹមនេះ ថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ានទាំងអស់បានស្វាគមន៍ចំពោះ វិធានការរបស់គណៈកម្មការអន្តររដ្ឋាភិបាលអាស៊ាន ស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស (AICHR) ដើម្បី អនុវត្តន៍សេចក្តីថ្លែងការណ៍អាស៊ានស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស និងបានលើក ទឹកចិត្តឲ្យមានការចូលរួមជាបន្តទៀតរបស់ស្ថាប័នជំនាញ និងភាគីពាក់ព័ន្ធជាមួយ AICHR ដើម្បី ឈានឆ្ពោះទៅបង្កើតបានក្របខណ្ឌមួយសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការសិទ្ធិមនុស្សក្នុងតំបន់។
ក្នុង ការកសាងសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន ថ្នាក់ដឹកនាំទាំងអស់បានពេញចិត្តចំពោះវឌ្ឍន ភាពរបស់សហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន ដែលក្នុងនោះវិធានការជាង ២០០ ឬ ៧៧,៥៤% នៃ ផែនការ លម្អិតរបស់សហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ានត្រូវបានអនុវត្ត។ ជាមួយគ្នានេះថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ាន ក៏បានធ្វើការកត់សំគាល់ថា ចាប់តាំងពីការអនុម័តនៃផែនការលម្អិតរបស់សហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន ក្នុងខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០០៧ ចំណូលប្រជាជនម្នាក់ៗនៅក្នុងតំបន់បានកើនឡើងពី ២ ២៨៩ ដុល្លារអាមេរិកដល់ ៣ ៧៥៩ ដុល្លារអាមេរិកក្នុងឆ្នាំ ២០១៥។ ថ្នាក់ដឹកនាំទាំងអស់បានកត់សំគាល់ថា ការចរចានៃភាពជា ដៃគូសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយក្នុងតំបន់ និងចាប់ផ្តើមនៅខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៣ នៅ ទីក្រុងបានដាសេរី បេហ្កាវ៉ាន់។
លើ ការកសាងសហគមន៍សង្គមវប្បធម៌អាស៊ាន ថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ានទាំងអស់បានវាយតំលៃ ខ្ពស់ចំពោះប្រទេសប្រុយណេ ដែលបានផ្តល់ការគាំទ្រទាំងហិរញ្ញវត្ថុចំពោះការវិភាគថ្នាក់តំបន់ លើ ការពិនិត្យឡើងវិញពាក់កណ្តាលអាណត្តិ ក្នុងការអនុវត្តផែនការលម្អិតស្តីពីសហគមន៍សង្គមវប្បធម៌ អាស៊ាន ដូចបានប្រកាសនៅខែមីនា ឆ្នាំ ២០១៣ ដោយបានសង្ឃឹមថា នឹងទទួលរបាយការណ៍ នៃ ការពិនិត្យឡើងវិញក្នុងឱកាសនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលលើកទី ២២។ នៅក្នុងទំនាក់ទំនងខាងក្រៅថ្នាក់ដឹកនាំទាំងអស់បានស្វាគមន៍ចំពោះ ការបន្តទទួលស្គាល់នូវតួនាទីស្នូលរបស់អាស៊ាន នៅក្នុងនិម្មាបនកម្មតំបន់ និងបញ្ជាក់ជាថ្មីពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់អាស៊ាន ដើម្បីធ្វើការយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយដៃគូទាំងអស់របស់អាស៊ាន ក្នុងដំណើរការនានាដែលដឹកនាំដោយអាស៊ានឆ្ពោះទៅរកការសម្រេចបាន សហគមន៍អាស៊ាន នៅឆ្នាំ ២០១៥ ។ លើបញ្ហាតំបន់និងអន្តរជាតិថ្នាក់ដឹកនាំទាំងអស់បានគូសបញ្ជាក់ពី សារៈសំខាន់ នៃគោលការណ៍ ៦ ចំណុចរបស់អាស៊ានស្តីពីសមុទ្រចិនខាងត្បូង សេចក្តីថ្លែងការណ៍ស្តីពីការប្រតិបត្តិ របស់ភាគីនៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង (DOC) និង សេចក្តីប្រកាសរួមរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ាន ចិនស្តីពី ខួប ១០ ឆ្នាំនៃសេចក្តីថ្លែងការណ៍ស្តីពីការប្រតិបត្តិរបស់ភាគីនៅសមុទ្រ ចិនខាងត្បូង។
ជាមួយ គ្នានេះថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ានទាំងអស់បានបញ្ជាក់ជាថ្មីពីការ ប្តេជ្ញាចិត្តរបស់អាស៊ាន ដើម្បី ធានាបាននូវការដោះស្រាយជម្លោះដោយសន្តិវិធី ដោយមិនប្រើការគំរាមកំហែងឬកម្លាំងយោធា តាមរយៈការពិគ្រោះយោបល់ដោយភាពស្និទ្ធស្នាល ដោយអនុលោមទៅតាមគោលការណ៍ជាសកល នៃ ច្បាប់អន្តរជាតិ ក្នុងនោះរួមមានអនុសញ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីច្បាប់សមុទ្រ ឆ្នាំ ១៩៨២ និងបន្ត ប្រកាន់ភាពអត់ធ្មត់អនុវត្តនូវសកម្មភាពនានា ។ ជាមួយគ្នានេះថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ានសង្ឃឹមថានឹងបន្តធ្វើ ការជាមួយប្រទេសចិន ក្នុងការអនុវត្តសេចក្តីថ្លែងការណ៍ស្តីពីការប្រតិបត្តិរបស់ភាគីនៅ សមុទ្រចិន ខាងត្បូង (DOC) ក្នុង នោះរួមមានសកម្មភាព និងគម្រោងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរួម និងការអនុម័តឲ្យបានឆាប់នូវក្រមប្រតិបត្តិនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង (COC) ។
លើស ភាពការវិវត្តន៍នៅឧបទ្វីបកូរ៉េថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ានទាំងអស់ បានសំដែងនូវការព្រួយបារម្ភ ចំពោះសភាពការណ៍នៃការវិវត្តន៍នានា ដែលកើតមានឡើងនៅឧបទ្វីបកូរ៉េ។ ថ្នាក់ដឹកនាំទាំងអស់ បានធ្វើការអំពាវនាវដល់ភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ឲ្យប្រកាន់យកភាព អត់ធ្មត់ និងអនុវត្តឲ្យបានពេញ លេញសេចក្តីសំរេចចិត្តនានា របស់ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ និងការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ ពួកគេ នៅក្នុងសេចក្តីប្រកាសរួមស្តីពីកិច្ចចរចា ៦ ភាគី នៅថ្ងៃទី ១៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០០៥។ ថ្នាក់ដឹកនាំ អាស៊ានបានបញ្ជាក់ជាថ្មីពីការគាំទ្រយ៉ាងពេញលេញរបស់អាស៊ាន ចំពោះកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងទាំងអស់ ដើម្បីនាំមកនូវឧបទ្វីបកូរ៉េគ្មានអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ ព្រមទាំងការបន្តកិច្ចចរចា ៦ ភាគីឲ្យបានឆាប់។ ជាមួយ គ្នានេះបណ្តាថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ានក៏បានធ្វើការពិភាក្សាគ្នាយ៉ាង ផុសផុល ទាក់ទិនទៅនឹងការប្រែប្រួល អាកាសធាតុ និងបញ្ហាប្រឈមដទៃទៀត ហើយចំពោះក្រុមប្រទេសមានឧស្សាហកម្មលូតលាស់២០ (G20)ថ្នាក់ដឹកនាំ អាស៊ានទាំងអស់បានវាយតំលៃខ្ពស់សម្រាប់ការអញ្ជើញរបស់សហព័ន្ធ រុស្ស៊ី ចំពោះ ប្រធានអាស៊ាន ដើម្បីចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូល G20 នៅ Petersburg នៅខែកញ្ញាឆ្នាំ ២០១៣ និងកិច្ច ប្រជុំពាក់ព័ន្ធនានាក្នុងឆ្នាំ ២០១៣ នេះ៕ប្រភពពី កម្ពុជាថ្មី
ស្នាយពល